De vergeten oplossing hoe de ecoprijs onze toekomst gaat veranderen

Een fantastisch reëel boek met een geheel nieuwe, terechte visie op de huidige economie en maatschappij. Met daarbij gelijk ook een oplossing: het kan ook anders. Niet alleen voor nu, maar vooral ook voor de toekomst: voor de (klein)kinderen van onze (klein)kinderen is dit boek van wezenlijk belang.
Het boek is niet zweverig of idealistisch het is concreet en direct toepasbaar lijkt het. Na lezing noem ik het een “Bijbel van de 21e eeuw”. Immers er staat concreet hoe wij als mensen moeten omgaan met de wereld ván en vóór de mensen van nú en vooral van láter. Het boek leest makkelijk. Ik noem het populair wetenschappelijk, gelardeerd met concrete voorbeelden. Het is in relatief makkelijke bewoordingen en korte zinnen geschreven en daarmee goed toegankelijk voor een breed publiek. Echter het maakt je als mens wel pijnlijk bewust van wat je aan het doen bent met elkaar en dat is zeker deprimerend. Maar dat is nodig om tot verandering te komen. Goed dus. Verplichte kost op alle middelbare scholen. Daarnaast op TV ermee (hallo Jeroen Pauw !!) en dan de politiek. Dit boek vertelt de waarheid en tevens wat de échte crisis is. Maar tegelijk biedt het oplossingen voor politiek en bedrijfsleven.
Erik ,als ondernemer in ruste, verdient een groot compliment dat hij dit durft te schrijven zonder enig eigen belang. En niet als zweverige idealist maar als pragmatische, oplossingsgerichte econoom

De vergeten oplossing – prachtige titel – is bedoeld voor diegenen die zich eigenlijk nooit met duurzaamheid hebben bezig gehouden. Het gaat over een oplossing voor de milieuproblemen van onze tijd die al tientallen jaren bekend is, maar nooit is ingezet. Welke oplossing zou dat zijn, vraag je je af? Broekhuizen duidt hiermee op wat hij noemt de “ecoprijs”, oftewel de prijs die een product in de winkel eigenlijk zou moeten kosten, als je alle schade meerekent die het afval ervan toebrengt aan mens en milieu. In milieukundig jargon: “internalisatie van de externaliteiten”, oftewel opname in de prijs van de externe effecten die nu worden afgewenteld op de samenleving.

Broekhuizen is goed geïnformeerd. Hij legt helder uit wat er met de ecoprijs wordt bedoeld en waarom deze nodig is. Een paar citaten:

‘Als burger vinden we dat we iets aan het milieu moeten doen, maar ons gedrag als consument is daaraan tegenstrijdig’. ‘Niet onze levensstijl maar het systeem moet drastisch aangepast worden’. ‘Veel mensen blijken zich anders te gaan gedragen wanneer geld een rol speelt’. ‘We doen nu net alsof de schade aan het milieu niets kost. Alsof vervuilen gratis is’. ‘De kosten van de vervuiling en de milieuschade die de 3.000 grootste bedrijven in 2008 veroorzaakten zonder ze te betalen, werden geschat op 2.200 miljard dollar’. `Niet idealen maar financiële prikkels leiden tot deze gedragsverandering. Hiervoor zal de vrije markt – de krachtigste machine die we tot onze beschikking hebben – gaan zorgen.’

Hier kan ik mij volledig in vinden. Het boek bevat een reeks voorbeelden zoals de plofkip die dit aanschouwelijk maken en die aangeven hoe dringend de kwestie is.

Vervolgens geeft Broekhuizen zijn kijk op hoe de ecoprijs ingevoerd kan worden. Dit deel van het boek laat de meeste vragen open. De hoofdvraag is waarom deze oplossing zo lang vergeten is. Deskundigen hebben zich sufgepleit voor beprijzing van externe effecten. Tot nu toe zonder resultaat. Hoe komt dat? Hierop gaat Broekhuizen wel in tijdens de lezingen die hij momenteel door het hele land houdt om nog meer aandacht te vragen voor de vergeten oplossing. Zo is het invoeren van een ingrijpende ecobelasting verre van eenvoudig: veel landen willen een eenvoudiger stelsel met lage tarieven om multinationals te lokken, terwijl de gevolgen van een ingrijpende ecobelasting nog niet volledig zijn doorgerekend. Toch zijn de kansen op succes groter dan ooit. Organisaties zoals Ex’tax, de True Price Foundation en GreenBudgetEurope werken hard aan fiscale vergroening terwijl het draagvlak voor een overstap op een circulaire economie snel groeit. Ook worden er andere varianten ontwikkeld, zoals een precyclingpremie. Maar dit dus aanvullend aan het boek.

Een paar kanttekeningen: zo zijn er geen “drijvende eilanden van plastic” in de oceaan maar gebieden met een hoge concentratie “plastic soep”. Dat is overigens nog erger: plastic afval valt uit elkaar waardoor de zeeën en rivieren vol microplastics zitten die eigenlijk niet meer op te ruimen zijn. Verder kan de overstap van papier op digitale elektronica inderdaad duurzaamheidswinst opleveren, maar vergt dit in algemene zin een overstap op duurzame energie en conflictvrije metalen. Echter deze kleinigheden doen niets af aan zijn betoog.

De tijd zal leren in hoeverre, op welke manier en op welke termijn deze vergeten oplossing na veertig jaar alsnog kan worden ingezet. Hopelijk lukt het ons binnen tien jaar. Dit boek draagt zeker bij aan de bewustwording over de ecoprijs als methode om aankomende crises het hoofd te bieden.

Door dit boek krijg je op heldere wijze een uitstekend overzicht in de complexe wereld van de duurzaamheid. Daarnaast biedt het een eenvoudige en goed begrijpbare oplossing voor deze problematiek. Door dit boek ben ik mijn eigen consumentengedrag ook heel anders gaan zien.
Een absolute aanrader voor iedereen, die ook voor het nageslacht nog een leefbare planeet wil behouden.